Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje w takich sytuacjach możliwość zaskarżenia decyzji ostatecznej za pomocą nadzwyczajnego środka odwoławczego – wniosku o stwierdzenie nieważności.
Co zrobić w sytuacji kiedy istnieje ostateczna decyzja administracyjna, co do której istnieją poważne wątpliwości co do jej słuszności z prawem. Często zjawiają się klienci dysponujący decyzjami sprzeda wielu lat i szukają możliwości wzruszenia takiej decyzji z uwagi na poważne wady prawne takich decyzji.
Rzecz jasna w takim przypadku nie wchodzą w rachubę zwyczajne środki odwoławcze – odwołanie, skarga do sądu administracyjnego, z uwagi właśnie na upływ czasu.
Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje w takich sytuacjach możliwość zaskarżenia decyzji ostatecznej za pomocą nadzwyczajnego środka odwoławczego – wniosku o stwierdzenie nieważności. Trzeba jednak pamiętać, że to postępowanie dotyczy decyzji obarczonych najpoważniejszymi wadami prawnymi tak w zakresie merytorycznego rozstrzygnięcia (naruszenie prawa materialnego) jak i w zakresie sposobu prowadzenia sprawy (naruszenie przepisów postępowania administracyjnego).
Złożenie wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej jest możliwe jedynie w wypadkach ściśle określonych w przepisach kpa.
Zgodnie z art. 156 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która dotknięta jest jedną z poniżej wymienionych wad:
- została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości.
- została wydana bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa.
- dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną.
- została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie.
- była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały.
- w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.
- zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
Spośród wyżej wymienionych przyczyn w praktyce bardzo duże znaczenie odgrywa przesłanka rażącego naruszenia prawa przy wydawaniu decyzji.
Rażące naruszenie prawa dotyczy poważnych przypadków naruszenia przepisów prawa materialnego lub procesowego.
Możliwość dochodzenia stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej jest jednak ograniczona w czasie i co do zasady wyłączona po upływie 10 lat od uprawomocnienia się decyzji i w razie wywołania nieodwracalnych skutków prawnych, co jednak nie dotyczy wad powodujących nieważność decyzji z mocy prawa.
Jeżeli nie można stwierdzić nieważności decyzji na skutek wskazanych wyżej okoliczności organ administracji publicznej ograniczy się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie stwierdził nieważności decyzji.
Natomiast w sytuacji gdy od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło trzydzieści lat, nie wszczyna się postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, wówczas pozostaje złożenie wniosku o stwierdzenie wydania decyzji z naruszeniem prawa.
Organem właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji jest co do zasady organ wyższego stopnia w stosunku do organu, który wydał zaskarżoną decyzję. Natomiast, gdy decyzja została wydana przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze organem właściwym jest ten organ.
Jako adwokat prowadzący kancelarię adwokacką w Bydgoszczy zapraszam na konsultacje dotyczące postępowań administracyjnych w celu ustalenia czy jest możliwa zmiana lub uchylenie wadliwej decyzji administracyjnej naruszającej prawo.
Kancelaria adwokacka adwokata Andrzeja Kaliskiego w Bydgoszczy oferuje pomoc prawną w sprawach administracyjnych na etapie przed wydaniem decyzji, związanych z odwołaniami od decyzji administracyjnych, wnoszeniem skarg do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz w sprawach nadzwyczajnych środków zaskarżenia prawomocnych decyzji administracyjnych. Adwokat Andrzej Kaliski zaprasza na konsultacje prawne w tym zakresie.
