Realizacji obowiązku poszanowania cudzej własności przez inne podmioty służą roszczenia chroniące prawo własności, a więc w zależności od rodzaju naruszenia, właścicielowi przysługuje określone roszczenie ochronne.
ROSZCZENIE WINDYKACYJNE I NEGATORYJNE
Prawo własności ma charakter konstytucyjny i najbardziej bezwzględny z istniejących praw rzeczowych, jest skuteczne wobec wszystkich ( erga omnes ). Osoby trzecie i podmioty publiczne są zobowiązane respektować cudze prawo własności. W praktyce obrotu prawnego dochodzi jednak do różnego rodzaju naruszeń prawa własności, w tym w szczególności naruszeń prawa własności nieruchomości.
Realizacji obowiązku poszanowania cudzej własności przez inne podmioty służą roszczenia chroniące prawo własności, w zależności od rodzaju naruszenia, właścicielowi przysługuje określone roszczenie.
W razie pozbawienia właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą czyli posiadania nieruchomości tj. w sytuacji gdy ktoś inny faktycznie uzyskał władztwo, wszedł w posiadanie nieruchomości ( posiadanie to stan faktyczny ) to wówczas właścicielowi przysługuje roszczenie windykacyjne czyli wydobywcze, mające na celu odzyskanie pełnego władztwa nad rzeczą – wydania mu nieruchomości, której jest właścicielem. Zgodnie bowiem z treścią art. 222 § 1 kodeksu cywilnego właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
W razie dokonania naruszenia innego niż utrata władztwa nad nieruchomością to przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie negatoryjne o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
Celem roszczenia negatoryjnego jest więc zatrzymanie bezprawnej ingerencji innej osoby w stan własności i usunięcie stanu naruszającego cudzą własność. W wypadku tego roszczenia właściciel ma prawo żądania przywrócenia stanu zgodnego z prawem oraz zaprzestania naruszeń.
Przywrócenie stanu zgodnego z prawem polega na wyeliminowaniu bezprawnej ingerencji osoby nieuprawnionej w sferę władztwa właściciela oraz na usunięciu skutków naruszeń, to jest doprowadzenie rzeczy do stanu zgodnego z prawem.
Oba opisywane roszczenia, jeżeli dotyczą nieruchomości, to nie ulegają przedawnieniu.
Dodatkowo katalog możliwych do dochodzenia roszczeń uzupełniają roszczenia właściciela, których celem jest naprawienie uszczerbków wyrządzonych naruszeniem tj. roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, roszczenie o zwrot pożytków, roszczenie o odszkodowanie z powodu zużycia, pogorszenia lub utraty rzeczy. Tutaj jednak kwestia możliwych roszczeń jest uzależniona od konkretnego stanu faktycznego.
Oba opisywane roszczenia, jeżeli dotyczą nieruchomości, to nie ulegają przedawnieniu.
Realizacja powyższych uprawnień i roszczeń odbywa się poprzez złożenie stosownego powództwa do właściwego miejscowo ze względu na położenie nieruchomości Sądu Rejonowego lub Sądu Okręgowego.
Powództwa te podlegają opłacie sądowej stosunkowej, obliczanej od wartości przedmiotu sporu (5% sumy odpowiadającą trzymiesięcznemu czynszowi najmu lub dzierżawy należnemu od danego rodzaju nieruchomości ).
W przypadku, gdy doszło do naruszenia prawa własności najczęściej dla przywrócenia stanu zgodnego z prawem wymagana jest interwencja sądu. Nasza kancelaria adwokacka zapewnia pełną reprezentację procesową w takich sprawach. Nasza kancelaria adwokacka posiada wieloletnie doświadczenie w obszarze postępowań sądowych związanych z nieruchomościami.
Jako adwokat prowadzący kancelarię adwokacką w Bydgoszczy zajmującą się sprawami cywilnymi z zakresu prawa rzeczowego zapraszam na konsultacje w celu analizy prawnej problemu i podjęcia właściwych kroków prawnych.
